Het terugschakelen van een stressvolle activiteit naar je herstelmodus gaat vaak niet vanzelf. Je kunt wellicht een situatie terughalen waarbij je na de hand probeerde te ontspannen, maar niets gebeurde. Je voelde je hart nog steeds kloppen en onrustige gedachten bleven door je hoofd spoken.
In ons lichaam is het sympathische zenuwstelsel het gaspedaal voor onze lichamelijke functies en het parasympathische zenuwstelsel de rem om te herstellen. Het sympathische zenuwstelsel zorgt ervoor dat we optimaal functioneren en onze doelen bereiken. Onze bloeddruk, hartslag en ademhaling gaan omhoog, zodat we voldoende energie hebben om te presteren. Dit is een fysiologische stressreactie en op korte termijn zeer effectief, zolang we maar weten wanneer we moeten afremmen. Het parasympathische zenuwstelsel remt onze lichamelijke functies en zorgt voor balans na een (stressvolle) activiteit. Het verlaagt de bloeddruk, hartslag en ademhaling. In een normale situatie waarbij je probeert te ontspannen, kan het voorkomen dat je hart blijft bonken en onrustige gedachten door je hoofd blijven spoken. Ook de nachtrust kan dan verstoord zijn, waardoor je niet goed herstelt. Bij het fietsen of autorijden gebruik je heel makkelijk de rem om tot stilstand te komen. Helaas werkt dat niet zo simpel bij ons lichaam. Het is goed om te begrijpen hoe onze persoonlijke rem in het parasympathische zenuwstelsel werkt.
Het sympathische en parasympathische zenuwstelsel zijn onderdeel van het automatische of onvrijwillige zenuwstelsel. Dat betekent dat het aanzetten van ons remsysteem geen simpele handeling is. De zenuw binnen het parasympathische systeem die de rem bedient, is de nervus Vagus. Bij normaal functioneren van ons lichaam, wordt de nervus Vagus geactiveerd wanneer we gaan ontspannen of slapen. Wil je dat de nervus Vagus optimaal blijft functioneren, zelfs onder zware omstandigheden, moeten we zorg dragen voor deze belangrijke zenuw.
De belangrijkste handeling om de nervus Vagus in topconditie te houden, is regelmatig, voldoende en hoog-kwalitatieve slaap. Dit mag niet onderschat worden, er is namelijk geen alternatief. Het is net zo belangrijk als gezonde voeding. Zonder voldoende goede slaap is ons lichaam niet in staat om goed te herstellen met chronische stress, vermoeidheid en uiteindelijk een burn-out als gevolg.
Voldoende fysieke beweging zorgt ook voor een goed functioneren van het parasympathische zenuwstelsel. Ook ontspanning, ademhalingsoefeningen en meditatie activeren de nervus Vagus. Een snelle manier om de rem in te trappen en de nervus Vagus te activeren, is een koude douche of het nemen van een koud bad.
Slaap je voor je gevoel goed en voldoende, maar word je toch vermoeid wakker? Het is dan de vraag of jouw lichaam wel voldoende herstelt ‘s nachts. Een Firstbeat lifestyle analyse laat zien wat er werkelijk gebeurt.